Deska długa – tarcica dębowa (wańczos) z wraka W-5 Miedziowiec

Numer inwentarza:

CMM/HŻ/2009

Tytuł:

Deska długa – tarcica dębowa (wańczos) z wraka W-5 Miedziowiec

Autor:

nieznane

Czas powstania:

XIV/XV wiek

Typ obiektu:

surowiec

Rodzaj:

archeologia

szerokość:

250 mm

długość:

2000 mm

grubość:

33 mm

waga:

8.6 kg

Właściciel:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Słowa kluczowe:

średniowieczny handel, Miedziowiec, W-5

Kolekcja:

wrak W-5

Miejsce powstania:

nieznane

Miejsce pozyskania:

badania podwodne CMM

Materiał:

drewno dębowe

Technika:

darcie

Dział:

Historii Żeglugi i Handlu Morskiego

Lokalizacja:

magazyn

Opis:

Deska wyciosana została w ten sposób, że jej przekrój poprzeczny ma kształt nierównobocznego trapezu. Krótsze boki ścięte prosto. Kolor brązowoczarny. Bale, z których powstawały deski, były łupane, a następnie ciosane. Deski mają długość 2,5 m i szerokość do 300 mm. Uwaga: w związku z badaniami dendrochronologicznymi, prowadzonymi przez ASP w Warszawie, od deski odcięto próbkę o długości ok. 5 cm. Zabytek pochodzi z wraka średniowiecznego statku, na którym znajdowały się różnorodne partie ładunku, podniesione w 1975 roku z dna Zatoki Gdańskiej. Wrak nazwano Miedziowcem od znalezionych w jego wnętrzu półfabrykatów hutniczych w postaci wylewek miedzi i oznaczono symbolem W-5. W skład ładunku wchodziła także tarcica dębowa, stanowiąca półprodukt używany m.in. do wykonywania szalunków, stołów, drzwi, schodów itp. Zarówno wańczos, jak i bogaty zestaw innych towarów, będących przedmiotem średniowiecznego handlu oraz bardzo dobry stan, w jakim zachowały się po wielu setkach lat przebywania na dnie morskim, pozwalają zaliczyć je do najciekawszych odkryć w tej grupie znalezisk, w skali europejskiej. Podczas pożaru na statku roztopiła się przewożona na nim smoła, która przykryła część towaru, zabezpieczając go na wiele stuleci. Ślady nadpalenia widoczne są na niektórych deskach.

Bibliografia:

Smolarek, P., 1979, Underwater Archaeological Investigations in Gdańsk Bay, „Yearbook of the International Associacion of Transport Museums”, Vol. 6., Gdańsk, s. 48-66; Śledź, E., 1986, Miedziowiec, Gdańsk.