Łożysko oporowe
- :
- CMM/S/276
- :
- Łożysko oporowe
- :
- Delegat Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego (Z.P.M.) w Gdańsku (projekt) Stocznia Gdańska (produkcja)
- :
- 1948–1949
- :
- urządzenie
- :
- technika
- wysokość:
- 900 mm
- szerokość:
- 830 mm
- długość:
- 820 mm
- :
- Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku
- :
- maszyny i urządzenia, s.s. "Sołdek"
- :
- Gdańsk, Polska
- :
- Szczecin, Polska
- :
- metal
- :
- przemysł okrętowy
- :
- STATEK MUZEUM "SOŁDEK"
- :
- Ofiarowany przez Polską Żeglugę Morską (PŻM)
- :
- Gdańsk, Oddział statek-muzeum "Sołdek", wystawa
:
Łożysko oporowe umieszczone jest na pierwszym odcinku wału za silnikiem, stanowiącym tzw. wał oporowy. Wał oporowy posiada jeden lub więcej pierścieni (kołnierzy), które opierają się o łożysko oporowe połączone mechanicznie z dnem statku. Wał za pośrednictwem łożyska oporowego przenosi napór oraz siły osiowe generowane przez obroty śruby na kadłub. Brak łożyska oporowego skutkowałby przeniesieniem sił z wału na silnik główny, a w konsekwencji jego uszkodzenie uniemożliwiające dalszą eksploatację. W okresie budowy „Sołdka” w zastosowaniu znajdowały się trzy typy łożysk oporowych (według kolejności wprowadzenia do eksploatacji): kabłąkowe (Modsleya), klockowe (Michella) i toczne. Różnica w ich konstrukcji wynikała z zastosowanej metody rozwiązania problemu tarcia między obracającym się wałem oporowym a łożyskiem oporowym. Na „Sołdku” zainstalowane jest łożysko oporowe OM 25/13 typu Michell. Łożysko powstało na podstawie projektu Zjednoczenia Przemysłu Maszynowego w Gdańsku. Opis fizyczny: Osadzone na wale śrubowym. Górna część korpusu w formie kwadratu z bolcem i 2 uchami kolistymi; zakończenie koliste opasujące wał śrubowy. Od strony prawej burty 2 duże otwory wlewowe zamykane śrubami z nakrętką. Pomiędzy nimi rurka wskaźnika poziomu oleju o wysokości 65 centymetrów. Malowanie: całość zielona, wskaźniki: czarny, klapy wlewu oleju: czerwone. S.s. „Sołdek” to pierwszy stalowy statek pełnomorski zbudowany w polskich stoczniach po drugiej wojnie światowej. Jest to jednocześnie prototyp serii węglorudowców (częściej nazywanych rudowęglowcami) B30. Armatorem s.s. „Sołdek” była Polska Żegluga Morska, a portem macierzystym Szczecin. Uroczyste podniesienie bandery odbyło się 25 października 1949 roku. Statek odbył 1476 podróży w czasie służby trwającej 31 lat i 65 dni – co stanowi rekord polskiej floty pod względem ilości rejsów z ładunkiem w podanym okresie. W tym czasie przewiózł 3,5 mln ton węgla i rudy żelaza. Odwiedził 60 portów, głównie w Szwecji i Danii, dowodzony był przez 50 kapitanów. Statek wycofano ze służby 30 grudnia 1980 r. i przekazano na muzeum w dniu 28 kwietnia 1981 roku. 17 lipca 1985 roku s.s. „Sołdek” został udostępniony do zwiedzania jako oddział Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
:
Sienicki I., Dzieje statku-muzeum „Sołdek”, Gdańsk 1988. Darski S., Dobromirski W., Elementy techniki statku morskiego, Łódź-Warszawa 1957. Kisielewski M., Atlas okrętowych kotłów i maszyn parowych, tom II - Maszyny parowe tłokowe, Warszawa 1954. Huras B., Serce „Sołdka” [w:] Zaczęło się od „Sołdka”. Sympozjum w Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku, 6 listopada 2008 roku, Studia i materiały Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, Gdańsk 2009. Łożysko oporowe OM 25/13, Delegat Z.P.M. w Gdańsku, 1948, (CMM/APKO/684). Węgrocka M., Juściński R., Eksploatacja i dowódcy s.s. „Sołdek” na podstawie zasobu archiwalnego CMM i materiałów prasowych [w:] 25 lat statku-muzeum „Sołdek”. Sympozjum w Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku, 6 listopada 2006 roku, Studia i materiały Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, Gdańsk 2008.
Export to:
