Obraz: „Gdynia”

Numer inwentarza:

CMM/SM/3931

Tytuł:

Obraz: „Gdynia”

Autor:

Feliks Michał Wygrzywalski (1875-1944)

Czas powstania:

1925

Wysokość:

43,8 cm

Szerokość:

62,4 cm

Właściciel:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Słowa kluczowe:

Gdynia, plaża, wypoczynek nad morzem

Miejsce powstania:

Gdynia

Miejsce pozyskania:

Zakup od osoby prywatnej z Sopotu dzięki dofinansowaniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Materiał:

płótno, farby olejne

Technika:

malarstwo olejne

Mat. i tech. opisowo:

olej na płótnie

Dział:

Sztuki Marynistycznej

Lokalizacja:

wystawa

Opis:

Autor obrazu Feliks Michał Wygrzywalski urodził się w 1875 r. w Przemyślu. Studiował w Monachium i w paryskiej Académie Julian, ale prawdziwą inspirację dla jego twórczości przyniosła podróż do Italii. Urzeczony włoskim klimatem, krajobrazami i sztuką postanowił osiedlić się tam na stałe. Obiektem szczególnej fascynacji artysty było morze, ciepłe i malownicze, które w różnych wariacjach pojawia się na jego płótnach, zarówno jako tło dla scen mitologicznych i rodzajowych, jak również samodzielny temat. Znaczący zwrot w jego twórczości nastąpił pod wpływem wydarzeń rewolucji 1905 roku, kiedy Wygrzywalski zainteresował się tematyką społeczną. Najbardziej znaną pracą z tego okresu jest tryptyk „Wyzwolenie”, wystawiony w Narodowej Galerii Sztuki Nowoczesnej w Rzymie. W 1906 r. malarz podróżował do Egiptu i na Pustynię Libijską. Oczarowała go egzotyka Orientu, co znalazło dobitny wyraz w jego pracach - zaczął malować sceny haremowe, scenki rodzajowe z egipskiej ulicy, jego obrazy zaludniły się sprzedawcami i naprawiaczami dywanów, modlącymi się Arabami i Beduinami. Po powrocie do kraju Wygrzywalski zajmował się dekoracyjnym malarstwem ściennym, grafiką, ilustrował książki i czasopisma, projektował witraże, dekoracje teatralne i oczywiście malował. W 1928 roku lwowskie Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń Urzędników Prywatnych zatrudniło Wygrzywalskiego i Kazimierza Sichulskiego do stworzenia dekoracji prowadzonego przez Towarzystwo sanatorium „Lwigród” w Krynicy. Artysta zmarł w 1944 r. Obraz „Gdynia” przedstawia oglądany od strony lądu widok na piaszczystą plażę i wypoczywających na niej letników w porze zachodu słońca. Na pierwszym planie artysta ukazał piasek plaży, zakomponowanej po diagonali od lewej ku prawej. Na piasku kładą się długie fioletowe cienie zwiastujące nadejście wieczoru, na pierwszym planie ton melancholii podkreśla kępa suchych roślin nadmorskich. Tymczasem na drugim planie, wzdłuż brzegu ukazanego w głębi spokojnego morza, plażowicze wciąż jeszcze cieszą się słońcem. W wodzie widać jeszcze kąpiących się, mężczyzna po lewej zmierza jeszcze do wody, a na falach po prawej widoczna jest żaglówka. Część plażowiczów okryła się już jednak kocami, co wskazuje na nadchodzący chłód wieczoru. Po lewej u dołu znajduje się sygnatura: „Gdynia 1925/ F. M. Wygrzywalski”. Obraz jest olejnym szkicem do większej kompozycji, znajdującej się w zbiorach Muzeum Miasta Gdyni.