Model statku m.s. „Piłsudski” w skali 1:130

Numer inwentarza:

CMM/BO/122

Tytuł:

Model statku m.s. „Piłsudski” w skali 1:130

Autor:

Stocznia Cantieri Riuniti dell´Adriatico w Monfalcone, Włochy

Czas powstania:

1935 r.

długość:

123 cm

szerokość:

16,6 cm

wysokość:

40 cm

Właściciel:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Słowa kluczowe:

m.s. „Piłsudski”, GAL, Polska Marynarka Handlowa, II Rzeczpospolita

Miejsce powstania:

Stocznia Cantieri Riuniti dell´Adriatico w Monfalcone, Włochy

Miejsce pozyskania:

Gdańsk

Materiał:

drewno, metal, włókno

Technika:

model redukcyjny

Dział:

Historii Budownictwa Okrętowego

Lokalizacja:

Spichlerze na Ołowiance w Gdańsku, wystawa

Opis:

Model redukcyjny statku pasażersko-drobnicowego m.s. "Piłsudski" w skali 1:130 wykonany kompozycyjnie. Kadłub sporządzony z drewna; omasztowanie i kominy z metalu; takielunek z nici. Na pokładzie długa, trzypoziomowa nadbudówka; na górze nadbudówki dwa kominy i szalupy po obu burtach. W części dziobowej i rufowej dwa wysokie maszty antenowe (trochę pochylone w stronę rufy); przy tych masztach bomy ładunkowe. Na końcu rufy poniżej linii wodnej dwie śruby napędowe i płetwa sterowa. Malowanie modelu: kadłub poniżej linii wodnej ciemnozielony a powyżej linii wodnej czarny; pokłady, mostek pelengowy, pokrywy luków - w kolorze naturalnym drewna; nadbudówka, szalupy, urządzenia wentylacyjne na pokładzie, nadbudówka zejściowa do forpiku, podstawy do bomu, flagsztok (rufowy i dziobowy) żurawiki szalupowe, skrzynki, świetlik maszynowy - w kolorze białym; nadburcia (od wewnątrz), urządzenia nawigacyjne – popielate; maszty antenowe, trapy, ster awaryjny – brązowe; dwa kominy - białe z czerwono - białą obwódką ze znakiem armatora „GAL”; kotwice, winda kotwiczna, dźwigi pokładowe, łańcuchy, polery, wnętrza kominów – czarne; śruby (2 szt.) - w kolorze mosiądzu; takielunek - w kolorze popielatym. Model przedstawia polski statek pasażersko-drobnicowy m.s. „Piłsudski”, zbudowany w latach 1934 - 1935 w Stoczni Cantieri Riuniti dell’ Adriatico, w Monfalcone we Włoszech. Statek został zamówiony przez „GAL” we Włoszech w listopadzie 1933 r., zwodowany 19 grudnia 1934 r., przekazany do służby 27 sierpnia 1935 r. Przybył po raz pierwszy do Gdyni 12 września 1935 r. Do roku 1939 pływał na trasie Gdynia - Kopenhaga - Nowy Jork - Halifax. M.s. „Piłsudski” i zbudowany później w tej samej stoczni m.s. „Batory” były pierwszymi, nowoczesnymi statkami pasażerskimi w polskiej flocie przed II wojną światową. Statki te pełniły też rolę pływających ambasadorów kultury polskiej; wygląd wnętrz, dekoracje i różne szczegóły wyposażenia (np. zastawa stołowa i karty menu) zostały zaprojektowane przez znanych polskich artystów. Po wybuchu II wojny światowej „Piłsudski” zawinął do Newcastle on Tyne w Wielkiej Brytanii, gdzie został jesienią 1939 r. przystosowany na transportowiec wojska. Z Newcastle on Tyne wypłynął 26 listopada 1939 r. do Nowej Zelandii. W dniu 27 listopada 1939 r. przed świtem, znajdując się 29 mil na płd. wsch. od latarni morskiej Flamborough Hd. wpłynął na miny (albo został storpedowany przez okręt podwodny). Podczas opuszczania uszkodzonego statku zginął IV mechanik, reszta załogi uratowała się na szalupach. Z zimna i wyczerpania zmarł na serce po uratowaniu kpt. Mamert Stankiewicz. Statek w kilka godzin później zatonął. Była to największa strata Polskiej Marynarki Handlowej w czasie II wojny światowej. Zdigitalizowano w ramach Projektu „Transatlantyk MS Piłsudski - pływająca ambasada polskiej kultury” dofinansowanego ze środków MKiDN w ramach Programu „Kultura Cyfrowa”, którego Beneficjentem jest Fundacja Koncept Kultura, a Partnerem strategicznym Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku. Więcej na: www.mspilsudski.pl