Odbiornik autoalarmu typu AA-121

Numer inwentarza:

CMM/S/173

Tytuł:

Odbiornik autoalarmu typu AA-121

Autor:

Morska Obsługa Radiowa Statków MORS

Czas powstania:

1961

Typ obiektu:

urządzenie

Rodzaj:

technika

wysokość:

510 mm

szerokość:

425 mm

grubość:

265 mm

Właściciel:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Kolekcja:

maszyny i urządzenia, s.s. "Sołdek"

Miejsce powstania:

Gdynia, Polska

Miejsce pozyskania:

Szczecin, Polska

Materiał:

metal, tworzywo sztuczne

Technika:

przemysł okrętowy, elektronika

Dział:

Oddział Statek-muzeum "Sołdek"

Darczyńca:

Polska Żegluga Morska (PŻM)

Lokalizacja:

Statek-muzeum "Sołdek" w Gdańsku, wystawa

Opis:

Autoalarm na statku służył do sygnalizowania odebranego radiotelegraficznego sygnału ratunkowego. Radiooperator statku wzywającego pomoc najpierw nadawał czterosekundowe ciągi dwunastu kresek z jednosekundowym interwałem i dopiero po chwili nadawał sygnał SOS. Czterosekundowy ciąg kresek miał za zadanie uruchomić autoalarm na wypadek, gdyby radiooperator nie pełnił w tym momencie służby (np. spał, jadł w mesie). Sygnalizatory autoalarmu zlokalizowane były w kilku miejscach na statku i miały za zadanie zaalarmować radiooperatora lub załogę pełniącą wachtę o nadchodzącym sygnale ratunkowym.   Autoalarm AA-121 został wyprodukowany w 1961 roku przez przedsiębiorstwo Morska Obsługa Radiowa Statków w Gdyni (M.O.R.S.).  Opis fizyczny:  Prostopadłościenna, metalowa skrzynka, przytwierdzona do ściany, od spodu oparta na metalowym stelażu. W płycie czołowej 2 wysuwane panele. Panel górny: pośrodku okrągły otwór z zainstalowanym miliamperomierzem. Okienko skali w formie trójkąta o zaokrąglonych rogach. Pod szkiełkiem półkolista skala wycechowana od 0 do 30. Poniżej okrągły przycisk i napis: „PRÓBA”. W dolnym lewym rogu płyty czołowej pokrętło i napis: „WZMOCNIENIE”. Po prawej stronie przełączniki z zakresami pracy V1-V7, 110 V, 24 V, SEL., SŁUCH., poniżej napis: „KONTROLA”. Pomiędzy pokrętłami u dołu na środku wejście i napis: „SŁUCHAWKI”. W prawym górnym rogu znaczek firmowy MORS. Z boków uchwyty i dwa rzędy otworków wentylacyjnych. Po lewej stronie okrągłe okienko z napisem: „WYŁĄCZ. MOSTKA”, po prawej stronie okrągłe okienko z napisem „WYŁĄCZ. ALARMU”. W lewym dolnym rogu 2 gniazdka lampek sygnalizacyjnych, poniżej napisy: B 110 V oraz 0,5 A. Pośrodku okrągłe okienko z żaróweczką z napisem: „USZKODZENIE”, obok okrągłe okienko z żaróweczką i napisem „PRACA”. W prawym dolnym rogu 2 gniazda lampek sygnalizacyjnych z napisami: B. 24 V i 4A. U góry pośrodku okrągłe okienko z żaróweczką i napisem: „ALARM”. Po obu stronach panelu niklowane uchwyty. U dołu po 2 pary otworów wentylacyjnych. U dołu lewego boku 2 wąskie, metalowe tabliczki z napisami: M.O.R.S., Typ AA-121 Nr 08, Rok 61. Od spodu urządzenia wyjścia na 6 kabli zasilających. Malowanie: całość szara, przycisk i pokrętła czarne, wejście na słuchawki brązowe, skala biała z czarnymi oznaczeniami, znak firmowy: 4-polowy prostokąt, po przekątnej złoty napis MORS. Kolory pól: biały, niebieski, czarny, czerwony.   S.s. „Sołdek” to pierwszy stalowy statek pełnomorski zbudowany w polskich stoczniach po drugiej wojnie światowej. Jest to jednocześnie prototyp serii węglorudowców (częściej nazywanych rudowęglowcami) B30. Armatorem s.s. „Sołdek” była Polska Żegluga Morska, a portem macierzystym Szczecin. Uroczyste podniesienie bandery odbyło się 25 października 1949 roku. Statek odbył 1476 podróży w czasie służby trwającej 31 lat i 65 dni – co stanowi rekord polskiej floty pod względem ilości rejsów z ładunkiem w podanym okresie. W tym czasie przewiózł 3,5 mln ton węgla i rudy żelaza. Odwiedził 60 portów, głównie w Szwecji i Danii, dowodzony był przez 50 kapitanów. Statek wycofano ze służby 30 grudnia 1980 r. i przekazano na muzeum w dniu 28 kwietnia 1981 roku. 17 lipca 1985 roku s.s. „Sołdek” został udostępniony do zwiedzania jako oddział Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku. 

Bibliografia:

Sienicki I., Dzieje statku-muzeum „Sołdek”, Gdańsk 1988. Węgrocka M., Juściński R., Eksploatacja i dowódcy s.s. „Sołdek” na podstawie zasobu archiwalnego CMM i materiałów prasowych [w:] 25 lat statku-muzeum „Sołdek”. Sympozjum w Centralnym Muzeum Morskim w Gdańsku, 6 listopada 2006 roku, Studia i materiały Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku, Gdańsk 2008.