Akwarela „Ułan Roztworowski” – studium postaci do „Zaślubin Polski z morzem II”

Numer inwentarza:

CMM/SM/897

Tytuł:

Akwarela „Ułan Roztworowski” – studium postaci do „Zaślubin Polski z morzem II”

Autor:

Henryk Uziembło (1879–1949)

Czas powstania:

1920

Wysokość:

50,1 cm

Szerokość:

35,8 cm

Właściciel:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Słowa kluczowe:

Zaślubiny Polski z morzem, Puck, Marynarka Wojenna

Miejsce powstania:

Puck

Miejsce pozyskania:

Warszawa

Materiał:

brystol

Technika:

akwarela

Dział:

Sztuki Marynistycznej

Opis:

Informacja, że akwarela przedstawia ułana Roztworowskiego i stanowi studium postaci do kompozycji „Zaślubiny Polski z morzem II”, pochodzi od siostry artysty. Na co innego wskazuje adnotacja ołówkiem na odwrocie kompozycji, mówiąca, że jest to ułan Frontu Litewsko-Białoruskiego pod dowództwem gen. Szeptyckiego. Taką też informacją została opatrzona reprodukcja tej akwareli w 24. numerze „Tygodnika Ilustrowanego” z 1920 („Z frontu litewsko- białoruskiego. Ułan z armii jen. Szeptyckiego”), który oprócz tematu Zaślubin Polski z morzem poruszał też kwestię walk na wschodzie. Przy Zaślubinach obecni byli żołnierze wielu formacji, ale były to formacje należące do Frontu Pomorskiego. Jednakże warto wspomnieć, że Henryk Uziembło walczył w szeregach wojsk Frontu Litewsko-Białoruskiego, zanim trafił na Front Pomorski. Dokładna analiza obu wersji „Zaślubin…” jego autorstwa znajdujących się w zbiorach NMM potwierdziła jednak, że postać z omawianej akwareli posłużyła także za wzór jednej z postaci w kompozycji „Zaślubin Polski z morzem II”, a mianowicie ułana umieszczonego przy prawej krawędzi obrazu, w tym samym miejscu, gdzie w „Zaślubinach Polski z morzem I” pojawia się autoportret malarza. Sylwetki obu ułanów – ze sceny Zaślubin i z omawianej akwareli – różnią się w zasadzie jedynie oznakami przynależności do konkretnych jednostek wojskowych, poza tym są bardzo podobne - upozowane są tak samo, spoglądając w prawo eksponują lewy profil z prostym, wydatnym nosem, podobnym gestem opierają tak samo splecione dłonie na rękojeściach szabel.