Łódź rybacka (PUC-16)

Numer inwentarza:

CMM/BO/423

Tytuł:

Łódź rybacka (PUC-16)

Czas powstania:

około 1940

Typ obiektu:

środek transportu

Rodzaj:

technika, etnografia

wysokość:

0,770 m

szerokość:

1,890 m

długość:

5,250 m

Właściciel:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Słowa kluczowe:

Kultura+, PUC-16, model 3D

Kolekcja:

łodzie

Miejsce powstania:

Puck, Polska

Materiał:

drewno dębowe, metal

Technika:

szkutnictwo, kowalstwo

Mat. i tech. opisowo:

Stępka wykonana z deski, osłonięta od strony dna wąską listwą tworzącą układ T. Dziobnica wygięta, tylnica prosta, wzmocniona węzłówką. Poszycie zakładkowe z siedmiu pasów. Klepki w pas składane najczęściej z trzech elementów. Usztywnienie poprzeczne stanowi siedem wręgów łączonych bocznymi zamkami z dennikami. Reling z dwóch listew, poniżej listwa na oparcie ławeczek, których brak, jedynie w rufie krótka ławka. Na całej łodzi widoczne ślady licznych napraw. Brak steru i wyposażenia. Aktualnie cała łódź nasączona roztworem smoły, napisy niewidoczne.

Dział:

Historii Budownictwa Okrętowego

Prawa autorskie:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Lokalizacja:

Muzeum Rybołówstwa w Helu, skansen

Opis:

Typowa wiosłowa łódź rybacka używana w okolicach Pucka do lat 60. XX wieku. Zbudowana około 1940 roku techniką zakładkową z siedmiu pasów poszycia, na płaskiej stępce, z żebrami złożonymi z denników i wręg. Służyła do zastawiania sieci pułapkowych. Ostatnim jej właścicielem był do 1974 roku Leon Wika z Pucka. Na podstawie analiz zachowanych i eksploatowanych łodzi w latach 70 i 80 XX wieku, jako cechy charakterystyczne łodzi z Zatoki Puckiej wyszczególniono: a) stosunek długości do szerokości nie wynosi więcej niż trzy; b) długość łodzi w przedziale 3,90 m – 5,65 m, natomiast szerokość w przedziale 1,50 m – 2,28 m; c) przekroje poprzeczne: w śródokręcia w kształcie półkola, w części dziobowej i rufowej kształt ostrej litery „V”; d) płaskodenne; e) deskowata stępka o prawie stałej szerokości na całej jej długości; f) stewy w przekroju poprzecznym trapezowate; g) dziobnica wygięta i wyższa niż prosta tylnica – w efekcie niewielki wznios dziobowy; g) połączenia stew wzmocnione od wewnątrz złączami drewnianymi tzw. kolankami; h) budowane na zakładkę, o sześciu do dziewięciu pasach poszycia; i) mocnica na najwyższym pasie poszycia, najszersza w części środkowej, podparta na wręgach; i) wzdłużnik poniżej mocnicy od strony wewnętrznej kadłuba, nabity na wręgi; j) poprzeczne usztywnienie konstrukcji składa się z: czterech do siedmiu zestawów denników z wręgami oraz ław; k) najczęściej cztery ławy, trzy z nich powiązane z wręgami, druga ława zazwyczaj stanowi oparciem dla skrzyni mieczowej i masztu, natomiast trzecia ława zabudowana jest deskami do stępki, ostatnia przy tylnicy (dla sternika); l) pomiędzy ławami a mocnicą stosowane złącza drewniane tzw. kolanka; m) stosowanie dwóch rodzajów ożaglowania – lugrowego lub rozprzowego.

Bibliografia:

Klim R., Tradycyjne łodzie Zatoki Puckiej, „Ziemia”, 1984, s.294-299.