Model wiciny

Numer inwentarza:

CMM/ŻŚ/802

Tytuł:

Model wiciny

Autor:

Jarosław Kosmalski

Czas powstania:

2010 r.

Długość:

84 cm

Szerokość:

30 cm

Wysokość:

53,5 cm

Właściciel:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Miejsce powstania:

Pracownia Modelarska NMM

Miejsce pozyskania:

Pracownia Modelarska NMM

Materiał:

drewno, włókno naturalne, włókno syntetyczne, metal

Technika:

modelarstwo rekonstrukcyjne

Dział:

Żeglugi Śródlądowej

Lokalizacja:

magazyn

Opis:

Niemen, podobnie jak Wisła, już w średniowieczu był arterią, którą spławiano drewno i płody rolne. Miejscem ich przeznaczenia była Kłajpeda, Królewiec, a nawet Gdańsk. Towary transportowano tratwami, oraz kilkoma typami statków: wicinami, strugami, bajdakami i kurakami. Największym statkiem używanym na Niemnie była wicina: dł. 53 m, szer. 5,3-8,1 m, wys. 1,92, ładowność do 250 t. Był to statek jednomasztowy, długi, niski. Poszycie montowane na styk. Wicina charakteryzowała się wygiętym dnem, wzniosem dziobowym, pochyloną rufą. W przedniej części kadłuba maszt, w centralnej luk ładowni przykryty spadzistym zadaszeniem. W części rufowej osadzone długie wiosło sterowe. W źródłach wicina pojawiła się w średniowieczu: pierwszy zapis z 1390 r., pierwsze przedstawienie ikonograficzne z 1539 r. (Carta marina ... Olausa Magnusa - mapa mórz północnej Europy). Była ona odpowiednikiem wiślanej szkuty i berlinki. Pomiędzy wicinami i szkutami było szereg podobieństw: osprzęt, olinowanie, ożaglowanie, sposób budowy (wicina w XVII w. nie miała jeszcze najprawdopodobniej pokładu), słownictwo fachowe, uszczelnienie mchem. Pod koniec XVIII w. wiciny zwężono i podwyższono - podobnie jak szkuty. Być może wówczas wyposażono je w pokłady i przykrycia ładowni, o których informacje pojawiają się pod koniec XVIII w. Model reprezentuje taką wicinę z późniejszego okresu. Na dziobie pod pokładem znajduje się magazynek lin i pomieszczenie dla załogi, w centralnej części jednostki ładownia przykryta dachem, na rufie - pomieszczenie mieszkalne szypra. Poszycie układane na styk, żagiel rejowy, rolę steru pełni długie wiosło.