Akwaplan Manta 2

Numer inwentarza:

NMM/DO/753

Tytuł:

Akwaplan Manta 2

Autor:

Jerzy Janczukowicz i studenci koła naukowego PG

Czas powstania:

1973 r.

Długość:

256 cm

Szerokość:

230 cm

Wysokość:

130 cm

Właściciel:

Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku

Miejsce powstania:

Polska

Miejsce pozyskania:

Polska

Materiał:

metal, pleksi

Technika:

rzemiosło

Dział:

Oceanografii

Lokalizacja:

wystawa

Opis:

Pojazd podwodny o kształcie samolotu z opływką ze szkła akrylowego, zakrywającą część tułowia nurka z głową włącznie. Na rufie znajduje się para sterów poziomych. „Manta 2" była holowana przy pomocy uchylnych „lejców" w kształcie bramy, umocowanych do przedniej części kadłuba. Pojazd pokryty został żółtą farbą, ma czarne sylwetki mant i rekinów i białą nazwę na obu skrzydłach. Akwaplan służył do poszukiwań podwodnych. Pojazd skonstruowano na podstawie literatury fachowej, korzystając z doświadczenia, które uzyskano w ramach planowanych prac naukowych, budując kilka prototypów podwodnego holowanego szybowca - tzw. akwaplanu. Pierwszy model, nazwany „Rak", wypróbowano na obozie naukowym w Jantarze w 1971 roku. W 1973 roku przy pomocy Manty 2 przebadano odcinek dna morskiego na przestrzeni od Helu do Darłowa w celu określenia ilościowego występowania dennych roślin morskich niezbędnych do wytwarzania specyfiku dla przemysłu spożywczego. Ekipa badawcza miała do dyspozycji kuter rybacki, który był bazą nurkową i holował akwaplan. Płetwonurek, wyposażony w dwubutlowy aparat powietrzny, wchodził do akwaplanu o pływalności lekko dodatniej, podczas holowania sterami głębokości regulował swoje zanurzenie i utrzymywał odpowiednią odległość od dna, która przy danej prędkości holowania pozwalała mu prowadzić obserwację poszukiwanych roślin. Płetwonurek miał także możliwość niewielkich skrętów na boki, aby wyminąć ewentualne przeszkody, w postaci np. dużych głazów narzutowych. W razie niebezpieczeństwa, uderzenia o przeszkodę na dnie, lub gdy pilot akwaplanu oceniał, że pojazd nie jest w stanie przelecieć górą nad przeszkodą, w każdej chwili mógł puścić drążki sterowe i opuścić pojazd. Zdarzało się kilkakrotnie, że akwaplan uderzał o przeszkodę i częściowo ulegał dewastacji, ale nurek zawsze zdążył go opuścić. Odpowiednio ustalone sygnały podawane przyciskiem przez nurka były odczytywane na powierzchni przez dyżurnego operatora. Akwaplan Manta 2 został zrekonstruowany przez Wojciecha Tylaka z firmy Hydronautic, we współpracy z Kariną Kowalską i Joanną Lipską z Muzeum Nurkowania w Warszawie.